اپک
به سازمانی اقتصادی که متشکل از 21کشور منطقه آسیا و اقیانوس آرام است، اپک (سازمان همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه)گفته میشود.
تکوین اپک به شرایط خاص اواخر دهه 1980برمیگردد.اتحادیه اروپا سعی داشت به "اتحادیه گمرکی"و تشکیل "بازار واحد اروپایی"قدرت بدهد؛ کانادا و ایالات متحده امریکا در مورد گسترش منطقه آزاد تجاری بهشکل نفتا با یکدیگر مذاکره میکردند و همزمان مذاکرات "دور اروگوئه"فعّال شد.در این ایام، اقتصادهای آسیایی احساس میکردند که از وجود پیمان تجاری منطقهای در دورهای که نظام تجاری چندجانبه بهعنوان یک تهدید جدی شکست خورده است، محروم ماندهاند.همچنین استرالیا نگران آن بود که از بدنه منطقهای آسیا که مالزی آنرا پیشنهاد داده بود، دور مانده است.[1]
در ژانویه 1989بای هاوک نخست وزیر وقت استرالیا خواستار همکاری اقتصادی مؤثرتر منطقه آسیا-اقیانوسیه (اقیانوس آرام) شد. بهدنبال آن، در کانبرا پایتخت استرالیا وزرای خارجه کشورهای استرالیا، کانادا، ایالات متحده آمریکا، ژاپن، کره جنوبی، فیلیپین، اندونزی، مالزی، تایلند، سنگاپور، برونئی دارالسلام و زلاندنو جمع شده و سازمان همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه (Asia–Pacific Economic Cooperation) را که به اپک معروف است، تأسیس کردند. دبیرخانه و مقرّ این سازمان در شهر سنگاپور پایتخت این کشور قرار دارد و سران اپک در اجلاس سالیانه این سازمان، مطابق رسوم ملی کشور میزبان لباس میپوشند.[2]
اپک (APEC)یکی از عمده سازمانهای منطقهای است؛ که تجارت آزاد را بهشدت ترویج کرد و دارای سریعترین رشد اقتصادی در بین تمام پیمانهای منطقهای جهان است؛ بهعبارتی، قدرتمندترین از لحاظ اقتصادی و وسیعترین از لحاظ جغرافیایی است.جمعیّت ساکن در کشورهای عضو اپک بیش از 2 میلیارد و 400 میلیون نفر است.[3]
اعضای اپک[4]
نخستین اجلاس اپک با دوازده عضو، در سال 1993در جزیره بلیک سیاتل برگزار شد.استرالیا، کانادا، ژاپن، نیوزیلند و ایالات متحده آمریکا و کره جنوبی شش عضو از کشورهای صنعتی بودند و شش عضو دیگر را اعضای آ.سه.آن (اندونزی، مالزی،فیلیبپین، سنگاپور، تایلند و برونئی درالسلام)، تشکیل میدادند. در سال 1996نه عضو دیگر (چین، هنگ کنگ، تایوان، مکزیک، گینه نو، شیلی، پرو، روسیه و ویتنام) به این اتحادیه پیوستند؛ تا اعضای این اتحادیه به 21 کشور برسد.